Zamon.uz нинг “Reuters” агентлигига таяниб хабар қилишича, Хитой автосаноати ҳукумат томонидан қўллаб-қувватланадиган “кулранг бозор” орқали автомобиль савдосини сунъий ошириб келмоқда. Ушбу амалиётда заводдан чиққан “ноль километрли” автомобиллар рўйхатдан ўтказилиб, кейин ишлатилган сифатида экспорт қилинади — жумладан Ўзбекистон бозорига ҳам экспорт қилинмоқда.
Маълумотларга кўра, Хитойда ишлаб чиқарилган янги автомобиллар мажбурий рўйхатдан ўтказилиб, дарҳол хорижий давлатларга “ишлатилган” сифатида юборилади. Бу орқали автомобиль ишлаб чиқарувчилар ички бозордан халос бўлади ва солиқ ҳамда экспорт кўрсаткичларини оширади. Реутерс суҳбатга асосланган таҳлилида, бу амалиёт “нархлар уруши” натижасида активлашганини таъкидлайди.
АҚШдаги Sino Auto Insights консалтинг компанияси асосчиси Ту Ле шундай дейди: “Нархлар уруши натижасида компаниялар ҳар қандай йўл билан сотувни қайд этишга мажбур бўлмоқда”.
Шунингдек, Хитойдаги ҳудудий ҳукуматлар — Гуангдонг, Сичуан бу амалиётни давлат даражасида рағбатлантиради: улар экспорт лицензияларини тезлаштиради, солиқ имтиёзлари беради ва инфратузилмага сармоя киритади.
Греат Валл Мотор раҳбари маил орқали бундай савдони танқид қилган. “People's Daily” газетаси ҳам бу амалиётни нарх урушини кучайтирувчи ва ички бозорда тартибсизликка олиб келувчи омил деб атаган ва қатъий назоратни талаб қилган.
Экспорт қабул қилувчи мамлакатлар орасида Марказий Осиё, жумладан Ўзбекистон ва Россия ҳамда Яқин Шарқ мамлакатлари мавжуд. Жумладан, бу давлатлар бозорида “ноль километрли ишлатилган” автомобиллар сони сезиларли даражада ортмоқда.