Zamon.uz ning “Reuters” agentligiga tayanib xabar qilishicha, Xitoy avtosanoati hukumat tomonidan qo‘llab-quvvatlanadigan “kulrang bozor” orqali avtomobil savdosini sun’iy oshirib kelmoqda. Ushbu amaliyotda zavoddan chiqqan “nol kilometrli” avtomobillar ro‘yxatdan o‘tkazilib, keyin ishlatilgan sifatida eksport qilinadi — jumladan O‘zbekiston bozoriga ham eksport qilinmoqda.
Ma’lumotlarga ko‘ra, Xitoyda ishlab chiqarilgan yangi avtomobillar majburiy ro‘yxatdan o‘tkazilib, darhol xorijiy davlatlarga “ishlatilgan” sifatida yuboriladi. Bu orqali avtomobil ishlab chiqaruvchilar ichki bozordan xalos bo‘ladi va soliq hamda eksport ko‘rsatkichlarini oshiradi. Reuters suhbatga asoslangan tahlilida, bu amaliyot “narxlar urushi” natijasida aktivlashganini ta’kidlaydi.
AQSHdagi Sino Auto Insights konsalting kompaniyasi asoschisi Tu Le shunday deydi: “Narxlar urushi natijasida kompaniyalar har qanday yo‘l bilan sotuvni qayd etishga majbur bo‘lmoqda”.
Shuningdek, Xitoydagi hududiy hukumatlar — Guangdong, Sichuan bu amaliyotni davlat darajasida rag‘batlantiradi: ular eksport litsenziyalarini tezlashtiradi, soliq imtiyozlari beradi va infratuzilmaga sarmoya kiritadi.
Great Vall Motor rahbari mail orqali bunday savdoni tanqid qilgan. “People's Daily” gazetasi ham bu amaliyotni narx urushini kuchaytiruvchi va ichki bozorda tartibsizlikka olib keluvchi omil deb atagan va qat’iy nazoratni talab qilgan.
Eksport qabul qiluvchi mamlakatlar orasida Markaziy Osiyo, jumladan O‘zbekiston va Rossiya hamda Yaqin Sharq mamlakatlari mavjud. Jumladan, bu davlatlar bozorida “nol kilometrli ishlatilgan” avtomobillar soni sezilarli darajada ortmoqda.
