2025 йил 20 май куни Қатарда бўлиб ўтган иқтисодий форумда Илон Маск келгуси сиёсий харажатларини сезиларли даражада қисқартириш ниятида эканлигини маълум қилди. Унинг айтишича, "Мен етарлича иш қилдим", деб таъкидлаган. Бу қарор, айниқса, Дональд Трамп ва Республикачилар партиясига катта миқдордаги хайрияларидан сўнг, унинг сиёсий фаолиятидаги муҳим бурилишни англатади.
Маск 2024 йилги сайлов даврида Трампнинг қайта сайланишини қўллаб-қувватлаш учун 290 миллион доллардан ортиқ маблағ сарфлаган. Бу маблағлар асосан унинг томонидан ташкил этилган America PAC орқали йўналтирилган бўлиб, у сайловчиларни жалб қилиш ва Трампнинг кампаниясини қўллаб-қувватлашга қаратилган эди. Шунингдек, Маск Wisconsin Олий суди сайлови учун 20 миллион доллардан ортиқ маблағ ажратган, бу эса ушбу сайловни АҚШ тарихидаги энг қимматбаҳо суд сайловларидан бирига айлантирган.
Унинг сиёсий фаолияти фақат молиявий ёрдам билан чекланмаган. Трампнинг қайта сайланишидан сўнг, Маск Ҳукумат самарадорлиги бўйича янги ташкил этилган департамент — DOGE раҳбари этиб тайинланган. Бу департамент федерал харажатларни қисқартириш ва бюрократияни камайтиришга қаратилган бўлиб, Маск бу орқали ҳукумат ислоҳотларида фаол иштирок этмоқда. Бу дастур доирасида минглаб федерал ходимлар ишдан бўшатилди ва Маскнинг жамоаси ҳукумат маълумотларига кириш имконига эга бўлди.
Маскнинг сиёсий харажатларини қисқартириш қарори Tesla ва бошқа компанияларига бўлган эътиборини оширишга интилишидан далолат беради. Унинг айтишича, келгусида сиёсий хайриялар фақат "ишончли сабаблар" мавжуд бўлганда амалга оширилади. Бу қарор инвесторлар ва жамоатчилик томонидан ижобий қабул қилинди, чунки у компанияларининг асосий фаолият йўналишларига кўпроқ эътибор қаратишини англатади.
Шу билан бирга, Маскнинг сиёсий саҳнадаги таъсири камайиши мумкин, бу эса Республикачилар партияси ва Трампнинг келгуси сайловлардаги молиявий стратегиясига таъсир кўрсатиши эҳтимолдан холи эмас.
Маълумот учун, охирги пайтларда Трамп Илон Маскни тобора камроқ тилга оладиган бўлиб қолди. Шунингдек, аввалгидек биргаликда бирифинг ўтказишлар ҳам камайган. Айрим таҳлилчиларнинг айтишича, Маскнинг обрўси пасайгани боис, у энди Трамп учун исталмаган шахсга айланмоқда.
Абдуллоҳ Саййид
