BEKALARNING OShXONADAGI 10 XATOSI
Har bir ayolning uy tutish, ro`zg`or yuritish, oshxonada «kashfiyot» yaratish borasida o`z sinalgan usullari bor. Biroq bu borada tajriba orttirish yo`lida ba`zi xatoliklarga yo`l qo`yish uyat yoki ayb emas. Axir xatolar o`rgatadi! Asosiysi, xatolardan to`g`ri xulosa chiqarish va ularni takrorlamaslik! Keling, biz bekalar orasida oshxonada eng ko`p yo`l qo`yiladigan xatolar haqida gaplashamiz.
- Reseptni oxirigacha o`qimaslik
- Mahsulotlarni o`z bilganicha taqsimlash
- Yog`ni tutaguncha qizdirish
- Ovqatdan tez-tez xabar olish
- Mazasini ta`tib ko`rish
- Mahsulotlarni tartibsiz ishlatish
- Go`shtni sovimasidan kesish
- Sabzavotlarni ko`p qaynatish
- Ziravorlarni ko`p qo`shish
- Muzlatilgan mahsulotlarni eritmaslik
Xato: odatda gazeta-jurnallarda chop etilgan biror taom reseptini oxirigacha o`qimay, tayyorlashga kirishib ketamiz. Natijada esa yo taomning tagi oladi, yoki keragidan ortiq qaynab ketadi. Keyin esa «Reseptida shunday yozilgan ekan, qaerdan bilay?» deb o`zimizni oqlaymiz.
Maslahat: Hovliqmang! Avvaliga resept bilan yaxshilab tanishing. Zarur bo`lsa, biror tanishingizdan «Shuni tayyorlab ko`rganmisan?» deya qiziqing. Barcha kerakli mahsulotlarni to`plab, tayyorlay olishga ko`zingiz etsagina ishga kirishing.
Xato: ba`zi «uddaburon» bekalar ovqatga, ayniqsa, pishiriqlarga yangilik kiritishga usta bo`lishadi. Keyin esa «to`rtta tuxum o`rniga bir dona solgandim, shunga o`xshamadi chog`i», deyishadi.
Maslahat: tejamkorlik yaxshi, biroq hamma mahsulotlar ham bir-biri bilan mos tushavermaydi. Qolaversa, ba`zida bir dona tuxum etishmasligi ham taom yoki egulikning ta`miga ta`sir etishi mumkin. Yaxshisi, aslida ko`rsatilganidek tayyorlagan ma`qul.
Xato: ayrim bekalar qozondagi yog` oppoq tutun chiqar darajada qizimaguncha masalliq solishmaydi. Aslida esa hamma yog` turi ham yuqori haroratga moslashmagan. Ayniqsa, pista, zaytun yog`lari.
Maslahat: qattiq qizdirilgan yog`lar tarkibidagi foydali elementlarni yo`qotadi. Shu sabab yog`ni me`yorida qizdiring.
Xato: «pishganmikan?» deya qozon qopqog`ini hadeb ochaverish taomning mazasini buzadi. Axir har bir taomning dam eyish kabi xususiyatlari mavjud.
Maslahat: aslida taomni dimlagach, kamida 20 daqiqa tegmaslik kerak. Ana shunda taom o`ziga kerakli mazani olib, me`yorida singib pishadi.
Xato: ovqat tayyorlayotib, mazasini necha marta ta`tib ko`rasiz? Pishguniga qadar bo`lgan jarayonda taomni ta`tib ko`raverish uning aniq mazasidan chalg`itadi.
Maslahat: taomning etilib pishganini bilish uchun tayyor bo`lishidan 15-20 daqiqa avval ta`tib ko`rishning o`zi etarli.
Xato: ba`zida mahsulotlarni qozonga tartibsiz solib, to`ldirishadi yoki “tezroq pishsin” deb olovni balandlatish bilan vaqtdan yutishni istashadi. Aslida esa bu bilan taomning tayyor bo`lish vaqti uzayadi xolos.
Maslahat: agar har bir mahsulotni tartib bilan ketma-ketlikda solsangiz, ham tezroq pishadi, ham mazasi bilan quvontiradi.
Xato: pishgan go`shtni likopchaga olgan zahoti kesish noto`g`ri. Bunda maza beruvchi sharbati chiqib ketadi.
Maslahat: qaynatilgan va bug`da tayyorlangan go`shtlarni 15 daqiqa, qovurilgan go`sht mahsulotlarini esa 20 daqiqa davomida kesmay turing. Shunda u o`z sharbatini to`laligicha shimib, mazasini saqlab qoladi.
Xato: ahamiyat bergan bo`lsangiz, qaynatilgan sabzavotlaringizning orasi bo`lingan yo ikkiga ajralgan ko`rinishda bo`ladi. Buning sababi esa ularni juda baland olovda va uzoq qaynatish bilan bog`liq.
Maslahat: sabzavotlarni qaynatishda tog`orachaga solingan suv mahsulotlar ustini qoplashi kerak xolos. Olov ham o`rtacha balandlikda bo`lishiga diqqat qiling.
Xato: bilsangiz, keragidan ortiqcha ishlatilgan ziravorlar ham taom mazasiga putur etkazadi, ham oshqozonga ta`sir etishi mumkin. Ayniqsa, achchiq, nordon ta`m beruvchi ziravorlarni me`yorida ishlatish muhim.
Maslahat: suyuq taomlar suvi qaynab chiqqach, maydalangan va ozgina miqdorda ishlatilgan ziravorlar etarli sanaladi. Quyuq va dimlangan taomlarda esa ziravorlarni egulik tayyor bo`lishidan 15-20 daqiqa avval solsangiz, ta`mi yaxshilanadi.
Xato: vaqtdan yutaman deb ba`zida hali muzi erimagan mahsulotlarni ham ishlataverishadi. Axir muzlatilgan mahsulot to`liq erimasa, o`zi bilan birga ortiqcha suvni ham olib qoladi-ku! Bu esa taom mazasini buzadi.
Maslahat: muzlatilgan mahsulot to`liq erib, asliga yaqin ko`rinishga kelsagina ishlatish mumkin. Aks holda uning na ta`mi, na foydasi bo`ladi.
Marjona RAHIMOVA
Manba: «Sug'diyona» gazetasi
