Берлин шаҳрида Иккинчи жаҳон уруши тугаганига 80 йил тўлиши муносабати билан катта тадбирлар ўтказилмоқда. Бироқ бу сафар маросимга Россия ва Беларус дипломатлари таклиф қилинмаган. Бу қарор Германиянинг пойтахти Берлинидаги йирик музей раҳбарлари ўртасида ҳам турли фикрларни юзага келтирди.
“Бу Россия эмас, бу – Қизил Армия эди”
Моритс ван Дюлмен, Берлиннинг маданий лойиҳалари билан шуғулланувчи ташкилот (Културпрожекте Берлин) раҳбари шундай деди:
“Албатта, Россия муҳим роль ўйнаган. Лекин биз аниқ ифода ишлатишимиз керак. Нацист Германияни мағлуб этган – фақат Россия эмас, балки бутун Қизил Армия эди. Бу армияда украинлар ҳам бор эди. Биз ҳозирги Россияни урушдаги иттифоқчилар қаторида эслашдан эҳтиёт бўлишимиз керак. Гап аслида – Собиқ Иттифоқ (СССР) ҳақида кетмоқда.”
“Россия ҳозир урушни оқламоқда”
Уве Ноймеркер, Берлин Холокост қурбонлари хотира жамғармаси раҳбари: “СССР урушда энг катта йўқотишларни кўрган. Бироқ бугунги Россия ўзини ҳам қурбон, ҳам ғолиб сифатида кўрсатмоқда. Биз, немислар, ўша даврдаги барча қурбонларни – жумладан россияликларни – эслашимиз керак. Лекин биз Россиянинг 2014 йилдан буён Украинадаги ҳаракатларини очиқ танқид қилишимиз шарт. Биз Украинани ахлоқий, молиявий ва ҳарбий жиҳатдан қўллаб-қувватлашимиз керак.”
“Танка гул қўйишдан бош тортаётганлар кўп”
Ёрг Морре, Берлин-Карлшорст музейи директори: “Бу ерга келиб, Қизил Армияни озод қилувчи сифатида эслайдиганлар кўп. Лекин кўпчилик танк ёнига гул қўйишни истамаяпти, чунки бу рамз бугунги Россиянинг халқаро ҳуқуқни бузган урушини эслатмоқда. Музейда бу мавзуда тортишувлар бўлиши аниқ.”
“Россияни чақирмаслик тўғри қарор бўлди”
Ёханнес Тухел, Германия қаршилик ҳаракати хотира маркази раҳбари: “Россиянинг тадбирларда қатнашмаслиги ҳақида Германия Ташқи ишлар вазирлиги тўғри қарор қабул қилган. Мен бу уруш қурбонларини биргаликда эслаш имкони бўлмаётганидан афсу