Berlin shahrida Ikkinchi jahon urushi tugaganiga 80 yil to‘lishi munosabati bilan katta tadbirlar o‘tkazilmoqda. Biroq bu safar marosimga Rossiya va Belarus diplomatlari taklif qilinmagan. Bu qaror Germaniyaning poytaxti Berlinidagi yirik muzey rahbarlari o‘rtasida ham turli fikrlarni yuzaga keltirdi.
“Bu Rossiya emas, bu – Qizil Armiya edi”
Morits van Dyulmen, Berlinning madaniy loyihalari bilan shug‘ullanuvchi tashkilot (Kulturprojekte Berlin) rahbari shunday dedi: “Albatta, Rossiya muhim rol o‘ynagan. Lekin biz aniq ifoda ishlatishimiz kerak. Natsist Germaniyani mag‘lub etgan – faqat Rossiya emas, balki butun Qizil Armiya edi. Bu armiyada ukrainlar ham bor edi. Biz hozirgi Rossiyani urushdagi ittifoqchilar qatorida eslashdan ehtiyot bo‘lishimiz kerak. Gap aslida – Sobiq Ittifoq (SSSR) haqida ketmoqda.”
“Rossiya hozir urushni oqlamoqda”
Uve Noymerker, Berlin Xolokost qurbonlari xotira jamg‘armasi rahbari: “SSSR urushda eng katta yo‘qotishlarni ko‘rgan. Biroq bugungi Rossiya o‘zini ham qurbon, ham g‘olib sifatida ko‘rsatmoqda. Biz, nemislar, o‘sha davrdagi barcha qurbonlarni – jumladan rossiyaliklarni – eslashimiz kerak. Lekin biz Rossiyaning 2014-yildan buyon Ukrainadagi harakatlarini ochiq tanqid qilishimiz shart. Biz Ukrainani axloqiy, moliyaviy va harbiy jihatdan qo‘llab-quvvatlashimiz kerak.”
“Tanka gul qo‘yishdan bosh tortayotganlar ko‘p”
Yorg Morre, Berlin-Karlshorst muzeyi direktori: “Bu yerga kelib, Qizil Armiyani ozod qiluvchi sifatida eslaydiganlar ko‘p. Lekin ko‘pchilik tank yoniga gul qo‘yishni istamayapti, chunki bu ramz bugungi Rossiyaning xalqaro huquqni buzgan urushini eslatmoqda. Muzeyda bu mavzuda tortishuvlar bo‘lishi aniq.”
“Rossiyani chaqirmaslik to‘g‘ri qaror bo‘ldi”
Yoxannes Tuxel, Germaniya qarshilik harakati xotira markazi rahbari: “Rossiyaning tadbirlarda qatnashmasligi haqida Germaniya Tashqi ishlar vazirligi to‘g‘ri qaror qabul qilgan. Men bu urush qurbonlarini birgalikda eslash imkoni bo‘lmayotganidan afsusdaman.”
