Сенатнинг ўттиз бешинчи ялпи мажлисида сенаторлар томонидан “Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига маҳкумларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини ишончли ҳимоя қилишга қаратилган ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги Қонун муҳокама қилинди.
Таъкидланганидек, жиноят-ижроия амалиёти таҳлили ва жамоатчилик билан тўғридан-тўғри мулоқот натижалари маҳкумларнинг ҳуқуқ ва эркинликлари кафолатларини кучайтириш, уларни сақлаш шарт-шароитларини янада яхшилаш ҳамда халқаро стандартларга мувофиқлаштириш, шунингдек, жазони ижро этиш муассасаларида меҳнатга жалб этилган маҳкумларга ҳақ тўланадиган ишлаш даврини уларнинг умумий меҳнат стажига қўшиб ҳисоблаш зарурлигини кўрсатмоқда.
Юқоридагиларни инобатга олиб ҳамда Ўзбекистон Республикаси Президентининг жорий йил 28 январдаги “2022–2026 йилларга мўлжалланган Янги Ўзбекистоннинг Тараққиёт стратегияси тўғрисида тўғрисида”ги фармони билан тасдиқланган Давлат дастури ижросини таъминлаш мақсадида Ички ишлар вазирлиги томонидан мазкур Қонун лойиҳаси ишлаб чиқилган.
Қонун билан “Фуқароларнинг давлат пенсия таъминоти тўғрисида”ги Қонунга ва Жиноят-ижроия кодексига озодликдан маҳрум этишга ҳукм қилинган шахсларнинг умумий меҳнат стажига ишланган ҳамда ижтимоий солиқ тўланган даврни қўшиб ҳисоблашни назарда тутувчи ўзгартиш ва қўшимчалар киритилмоқда.
Қонун билан озодликдан маҳрум этишга ҳукм қилинган шахсларнинг иш стажига ишланган ва ижтимоий солиқ тўланган даврни қўшиб ҳисобланиши, шунингдек, маҳкумларга нисбатан ғайриинсоний ёки қадр-қимматини камситувчи муомала ёхуд жазо турларининг қўлланилишига йўл қўйилмаслиги, қолаверса маҳкумларнинг таржимон билан бир қаторда сурдотаржимоннинг хизматидан фойдаланиши ҳуқуқи ҳамда маҳбусларга нисбатан тинчлантириш кўйлагини қўллаш мумкин эмаслиги қатъий белгиланмоқда.
Шу билан бирга озодликдан маҳрум этилган I ва II гуруҳ ногиронлиги бўлган шахслар учун мўлжалланган умумий турар жойлар махсус воситалар ва мосламалар билан жиҳозланган бўлиши кераклиги назарда тутиляпти. Яна бир муҳим жиҳат – маҳкумларнинг тузалиш йўлига ўтганлигини белгилаш мезонлари, маҳкумларни рағбатлантириш масалалари, озодликдан маҳрум этишга ҳукм қилинган шахслар ишдан бўш соатларда, тунги дам олиш учун ажратилган вақтдан ташқари, кинофильмлар ва телекўрсатувлар кўриш ҳуқуқи аниқ белгиланмоқда.
Қонуннинг қабул қилиниши маҳкумларни муассасада ишлаган иш стажини умумий иш стажига қўшиш орқали уларга келгусида пенсия олиш имкониятини яратишга ва, энг асосийси, маҳкумларнинг тузалиш йўлига ўтганлигини белгиловчи қатъий мезонларни белгилаш орқали уларнинг хулқ-атворини баҳолашда коррупцион омиллар бартараф этилишига хизмат қилади.
Қонун сенаторлар томонидан маъқулланди.
