Isroilning sobiq bosh vaziri Ehud Olmert mamlakatining G‘azoda urush jinoyatlari sodir etayotganini tan oldi va bu urushni "maqsadsiz, rejasiz va muvaffaqiyatga erishish imkoniyatisiz" deb ta’rifladi. Uning ta’kidlashicha, bu urush Isroil tarixidagi eng halokatli va insoniylikdan uzoq urushlardan biri bo‘lib, uning natijasida minglab begunoh falastinliklar halok bo‘lmoqda.
Olmertning so‘zlariga ko‘ra, bu urush Isroil hukumati tomonidan boshlangan "shaxsiy siyosiy urush" bo‘lib, uning asosiy maqsadi G‘azoni gumanitar falokat hududiga aylantirishdir. U bu urushni bosh vazir Binyamin Netanyaxu boshchiligidagi "jinoiy guruh" tomonidan olib borilayotganini ta’kidladi.
Olmert avvalroq Isroil hukumati G‘azoda urush qonunlarini buzmaganini va hech qanday rasmiy shaxs falastinlik fuqarolarni nishonga olish buyrug‘ini bermaganini ta’kidlagan edi. Biroq, so‘nggi haftalardagi voqealar uning bu fikrlarini o‘zgartirdi. Uning ta’kidlashicha, bugungi kunda Isroil G‘azoda "vayronkorlik urushi" olib bormoqda.
Bu bayonot xalqaro hamjamiyatda katta muhokamalarga sabab bo‘ldi. Xususan, 2024 yil noyabrida Xalqaro jinoiy sud (XJS) Isroil bosh vaziri Binyamin Netanyaxu va sobiq mudofaa vaziri Yoav Gallantga qarshi urush jinoyatlari va insoniyatga qarshi jinoyatlar bo‘yicha hibsga olish orderlari chiqardi. Bu orderlar 125 ta XJS a’zosi bo‘lgan davlatlarga ularni hibsga olish majburiyatini yuklaydi.
Olmertning tanqidlari Isroildagi siyosiy va harbiy rahbariyatga nisbatan xalqaro bosimni yanada kuchaytirishi mumkin. Uning so‘zlariga ko‘ra, agar Isroil G‘arb sohilidagi falastinliklarga qarshi jinoyatlarni davom ettirsa, xalqaro jinoiy javobgarlik va sanksiyalar muqarrar bo‘ladi.
Bu bayonotlar Isroilning G‘azoda olib borayotgan harbiy amaliyotlari va ularning insoniy oqibatlari haqidagi xalqaro muhokamalarni yanada kuchaytirishi mumkin.
Abdulloh Sayyid
