Germaniyaning sobiq kansleri Angela Merkel Suriya mojarosi avjiga chiqqan paytda zo`ravonlikdan qochgan 1,2 milliondan ortiq qochqin va boshpana izlovchilarga boshpana taklif qilgani uchun nufuzli Nansen mukofoti sovrindori deb topildi, deya xabar beradi BMT qochqinlar bo`yicha agentligi.
Birlashgan Millatlar Tashkilotining Qochqinlar bo`yicha Oliy komissari Filippo Grandi o`z uylarida ayovsiz janglardan qochishga majbur bo`lganlarning omon qolishi va o`z hayotlarini tiklashlarida ko`rsatgan "buyuk ma`naviy va siyosiy jasorat"i uchun Merkel xonimni e`tirof etdi.
"Qat`iy insonparvarlik"
O`z mamlakatini 16 yil boshqargan va o`tgan yili iste`foga chiqqan sobiq olim 2015 va 2016 yillardagi mojaro avjiga chiqqanda, boshqa davlatlar ulardan yuz o`girgan paytda umidsiz suriyaliklarni kutib oldi, deya yozadi BMT.
O`sha paytda u bu vaziyatni "bizning Evropa qadriyatlarimizni kamdan-kam hollarda sinovdan o`tkazish" deb ta`riflagan.
Merkel o`z vatandoshlarini bo`luvchi millatchilikni rad etishga chaqirib, ularni "o`ziga ishongan va erkin, rahmdil va ochiq fikrli" bo`lishga chaqirgan.
"Haqiqiy etakchilik"
BMT Qochqinlar bo`yicha oliy komissarlik rahbari sobiq kanslerning boshpana izlovchilarni himoya qilish va inson huquqlari, insonparvarlik tamoyillari va xalqaro huquqni himoya qilishdagi qat`iyatini yuqori baholadi.
"Bu haqiqiy etakchilik, bizning umumiy insoniyatimizga murojaat qilish, qo`rquv va kamsitishni targ`ib qilganlarga qarshi qattiq turish edi", — deydi u.
"U siyosatchilar to`g`ri yo`l tutsa va mas`uliyatni boshqalarga topshirishdan ko`ra, dunyo muammolariga echim topishga harakat qilsa, nimaga erishish mumkinligini ko`rsatdi".
"Jasorat va rahmdillik"
Tanlov qo`mitasi Merkel xonimning "yuz minglab umidsiz odamlarning himoyasini ta`minlashdagi etakchiligi, jasorati va rahm-shafqatini", shuningdek, xavfsizlikni qidirayotganlar uchun "hayotiy uzoq muddatli echimlarni" topishga qaratilgan sa`y-harakatlarini tan oldi.
Urush, ta`qiblar va inson huquqlarining buzilishidan qochishga majbur bo`lganlarni himoya qilishdan tashqari, sobiq kansler Germaniyaning ta`lim va o`qitish dasturlari, bandlik sxemalari va mehnat bozori integrasiyasi orqali ularni qabul qilish va jamiyatga integrasiyalashuviga yordam berish bo`yicha jamoaviy sa`y-harakatlarining harakatlantiruvchi kuchi edi.
U, shuningdek, Germaniyaning qochqinlarni joylashtirish dasturini kengaytirishga rahbarlik qilgan va mamlakatning muhim, ishonchli va faol gumanitar sheriksifatida o`sishinita`minlashda muhim rol o`ynagan.
"Uning siyosati ham, ommaviy bayonotlari ham boshpana va majburiy ko`chirilishni boshqarish masalalari bo`yicha Evropa va global munozaralarda ijobiy kuch bo`ldi", — deydi BMT.
Yuz yilda bir bo`ladigan marosimlar
Angela Merkel va mintaqaviy g`oliblar 10 oktyabr kuni Jenevada bo`lib o`tadigan tantanali marosimda taqdirlanishadi.
Bu yil janob Nansen 1922 yilda harbiy asirlarni vataniga qaytargani va mojarolar tufayli ko`chirilgan millionlab qochqinlarni himoya qilgani uchun Tinchlik uchun Nobel mukofoti bilan taqdirlanganiga bir asr to`ldi.
Shuningdek, Nansen pasporti yaratilganiga 100 yil to`ldi, bu qochqinlar uchun shaxsni tasdiqlovchi hujjat bo`lib, egalariga ish izlab, chegaralarni kesib o`tish imkonini beradi.
