Биз севиб ўқийдиган, мириқиб томоша қиладиган китоб ва фильмларнинг қаҳрамонларини яқин дўстимиздек қабул қилсак-да, бу персонажлар уйдирма эканлиги доимо шуурмизнинг бир бурчида туради. Бу сафар эса биз муҳлисларимизга гоҳо ёзувчилар ўша машҳур қаҳрамонларини чин ҳаётда яшаб ўтган инсонлардан кўчирганларини айтиб ўтмоқчимиз. Мана, ўзингиз уларнинг баъзи бирлари билан танишишингиз мумкин...
Иблис билан битим тузган Дориан Грей
Атоқли инглиз шоири ва адиби Оскар Уайльд ХIХ асрнинг 80-йиллари сўнгида ватандоши шоир Жон Грей билан танишади ва бу шоир адибнинг ўша машҳур “Дориан Грей портрети” деб номланган асари учун протип бўлади (эслатиб ўтамиз – ушбу асарни марҳум файласуф таржимонимиз Озод Шарафиддинов ўзбекчалаштирган). Ашадий декадент шоир, ақлли, хушрўй ва жиззаки Жон Грей абадий ёш ва кўркам Дориан Грей образини яратишни Оскар Уайльднинг дилига солади. Машҳур роман эълон қилингач, кўпчилик Жон Грейни асар қаҳрамони исми билан чақира бошлайди, шоирнинг ўзи ҳам Уайльдга ёзган бир хати сўнгида “Дориан” деб имзо чекади. Энг қизиғи шундаки, Дориан Грейдан фарқли ўлароқ, Жон Грей орадан ўттиз йил ўтиб дабдаба-ю асъасада ҳаёт кечиришдан воз кечиб, католик черкови руҳонийсига айланади.
Жеймс Бонд – аслида “жосуслар қироли” Сидней Рейлими?
Жеймс Бонднинг прототипи борасида ҳамон баҳс-мунозаралар тинганича йўқ, шуниси ҳам борки, бу образ умумлашмадир (муаллиф собиқ разведкачи Ян Флеминг қаҳрамонига ўз хусусиятларини ҳам қўшиб кетган). Лекин кўпчиликнинг фикрича, персонаж асл келиб чиқиши россиялик бўлган, “жосуслар қироли” британиялик разведкачи Сидней Рейли билан ўхшаш жиҳатлар жуда кўп.
Питер Пэн – Майкл Дэвис
Питер Пэн ҳақидаги ажойиб китобни ёзишга ёзувчи Жеймс Баррини дўстлари Сильвия ва Артур Дэвиснинг ўғиллари туртки бўлган. Ёзувчи дэвислар оиласи билан анчадан бери дўст тутинган бўлса-да, гарчи уларнинг бешовлон ўғилларини таниса-да, айнан тўрт яшар Майкл Питер Пэннинг асардаги тимсолига айланади. Дарвоқе, Кенсингтон боғидаги Питер Пэннинг ҳайкалида Майклнинг юзи акс этган.
“Уолл-стритдан чиққан бўри” – брокер Жордан Белфорт
Ёдингизда бўлса, ўтган йили Ҳолливуднинг мегаюлдузи Леонардо Ди Каприо “Омон қолган” вестерн фильмидаги образи учун “Оскар”нинг “Энг яхши актёр” номинациясида ғолиб бўлган эди. Ундан олдинги йили эса Лео ўз амплуасидан бироз четга чиқиб, фирибгар ва олчоқ биржа брокери образини яратган эди. Ҳа, Леонинг ушбу ролини чинакам киномухлислар унутишмаган. Тақдир биржа брокери Жорданни чўққига олиб чиқади-ю, кейин эса ер билан яксон қилади. Аввалбошда у гўзал ва енгил ҳаёт оқимига боши билан шўнғийди, сўнгра бозордаги қимматбаҳо қоғозлар олди-сотдисида фирибгарлиги учун икки йилга яқин турмада ўтириб чиқади. Қарангки, озодликка чиққач, Белфорт қўл қовуштириб ўтирмади: кўрган-кечирганлари ҳақида иккита китоб ёзди ва илҳомлантирувчи-нотиқ сифатида семинарлар ўта бошлади. Ўзининг талқинича, Белфортнинг муваффақият асосий калти қуйидагича эди: “Ўзингизга чексиз ишонч ила ҳаракат қилинг, ана шунда одамлар сизга ишонишади. Мисли кўрилмаган муваффақиятларни эгаллагандек қадам босинг, ана шунда сиз чиндан ҳам муваффақиятга эришасиз!”
Анна Каренина –Пушкиннинг қизи Мария
Улуғ рус адиби ва мутафаккири Лев Толстой ўзининг севимли асари бўлмиш “Анна Каренина”нинг прототипи ҳеч қачон яшириб ўтирмаган. Бу тимсол – қизлигида фамилияси Пушкина бўлган Мария Александровна Гартунгдир. “Рус назми шамсияси”нинг суюкли қизи отасига жудаям ўхшарди ва унинг ҳам қисмати Аннаники каби осон кечмаган.
Мариянинг портретига разм солиб, Лев Толстойнинг тасаввуридаги Анна Каренина қандай бўлганини англаш мумкин. арабларникига хос жингалак соч (ҳа, ишонаверинг, Пушкиннинг томирларида араб қони оққан), тўлишгангина, бироқ нафислигу назокат барқ уриб турмиш сумбат, фаҳм-фаросат ва ақл-идрок уфуриб турган чеҳра – буларнинг барчаси Гартунгга хос хусусиятлардир. Бояқишнинг тақдири “чангалзор”лар аро ўтади. Эҳтимолки, бўлғуси фожиани Мариянинг сиймосидан уқиб олгандир (ўз ҳис-туйғуларига эрк берган Анна Каренинанинг тақдири фожиа билан якунланишини кўпчилик адабиётсеварларимиз билса керак).
Adme.ru
