Ўзбекистоннинг Венгриядаги элчихонаси ўзбекистонлик меҳнат муҳожирларининг аҳволини доимий мониторинг қилиб боради ва фуқаролардан келиб тушаётган мурожаатларга тезкорлик билан жавоб қайтаради.
2025 йилда элчихонанинг консуллик бўлимига Хорватия ва Сербия ҳудудида ишлаётган ўзбекистонликлардан кўплаб шикоятлар келиб тушган.
Таҳлил натижаларига кўра, инсофсиз иш берувчилар томонидан энг кўп учрайдиган қоидабузарликлар аниқланди:
• иш ҳақининг мунтазам равишда тўланмаслиги ёки узоқ муддатга кечиктирилиши;
• вақтинчалик яшаш ва ишлаш учун рухсатномалар олишдаги муаммолар;
• ҳужжатларни рўйхатдан ўтказиш ва расмийлаштириш бўйича тўланган хизматлар учун такрорий ("икки карра" ва "уч карра") йиғимлар;
• иш беришни рад этиш ва қўшимча тўловларни рад этган тақдирда депортация қилиш билан таҳдид қилиш;
• ноқонуний ишлаётган фуқароларни ўйлаб топилган баҳоналар билан тўсатдан ишдан бўшатиш ва кейинчалик ишлаб топилган маблағларни тўлашдан бош тортиш.
Элчихона ватандошлар ҳуқуқларини фаол ҳимоя қилади: ҳуқуқбузар иш берувчилар билан музокаралар олиб боради, ваколатли органларга расмий ноталар юборади, фуқароларга суд ва маъмурий жараёнларда ҳамроҳлик қилади.
Бироқ, муаммоларнинг катта қисми ноқонуний воситачилар орқали чет элга чиқиш ва ишга жойлашишнинг дастлаб ноқонуний ёки ярим қонуний каналлари туфайли юзага келаётгани қайд этилган.
Бу каби ҳолатларнинг олдини олиш мақсадида элчихона Ўзбекистон фуқароларига қуйидагиларни тавсия қилади:
• Хорватия ва Сербияга ишлаш учун фақат Миграция агентлигининг амалдаги лицензиясига эга бўлган лицензияланган хусусий бандлик агентликлари орқали бориш;
• тегишли лицензияга эга бўлмаган шахслар ёки фирмаларга пул ўтказмаслик;
• кейинчалик ноқонуний ишга жойлашиш мақсадида туристик, меҳмон ёки бошқа иш билан боғлиқ бўлмаган визалар билан чиқмаслик. Бундай ҳуқуқбузарлик маъмурий чиқариб юбориш, 5 йилгача бўлган муддатга Шенген ҳудудига киришни тақиқлаш ва жиноий жавобгарликка сабаб бўлиши мумкин;
• меҳнат шартномасини имзолашдан олдин уни ўзбек ёки рус тилига таржима қилишни талаб қилиш ва барча шартларни, айниқса ишлаш ва яшаш учун рухсатнома олиш билан боғлиқ шартларни диққат билан ўрганиб чиқиш;
• ҳар қандай муаммолар юзага келганда (иш ҳақининг кечиктирилиши, таҳдидлар, ноқонуний йиғимлар ва бошқалар) дарҳол Ўзбекистоннинг Венгриядаги элчихонаси консуллик бўлимига (+36 304 362 636) фавқулодда алоқа телефонлари ёки расмий веб-сайтда кўрсатилган мессенжерлар орқали мурожаат қилиш.
Элчихона барча фуқароларни меҳнат миграцияси каналини танлашда максимал даражада ҳушёр бўлишга чақириб, фақат қонуний ишга жойлашиш хорижда ҳуқуқ ва қонуний манфаатларни ҳимоя қилишни кафолатлашини таъкидлади.
