Эллик ёшимгача ўқитувчи бўлиб ишлаганман. У пайтлари 50 ёшдан нафақага чиқиш мумкин эди. Шу вақтгача пенсия масаласида муаммо бўлмаган. Энди бўлса йиллар давомида олиб келган нафақамни тўхтатиб қўйишди. Бюджетдан нотўғри чиққанмиш. Шу тўғрими?
Исми сир тутилди.
Аслида, нафақангиз тўхтатилмаган, балки қайта ҳисоблаб чиқилган. Ўзбекистон Республикаси «Фуқароларнинг давлат пенсия таъминоти тўғрисида»ги Қонунининг 2011 йил 1 январга қадар амалда бўлган 12-моддаси «к» бандига асосан ўқитувчилар ва бошқа маориф ходимлари махсус иш стажи камида 25 йил бўлган тақдирда (3-сонли рўйхат, VII қисм) охирги иш жойидан қатъи назар, ушбу Қонуннинг 7-моддасида белгиланган ёшни 5 йилга қисқартирилган ҳолда пенсия олиш ҳуқуқига эга бўлганлар.
Ушбу турдаги пенсияларни тайинлашда 2 йўналишда хатоликка йўл қўйилган:
1-йўналиш. Мазкур Қонуннинг 47-моддаси «а» бандига асосан ёшга доир пенсиялар умрбод тайинланади.
Қонуннинг 49-моддасига асосан пенсияларни қайта ҳисоблаш:
Бунда ёшга доир имтиёзли шартларда пенсияга чиққан пенсионерларнинг пенсиялари улар умумий белгиланган пенсия ёшига ёки 54 ёшга етганларида қайта ҳисоб китоб қилиниши белгиланмаган.
Ўтказилаётган текширишларда, пенсия тайинлаш учун талаб этилган стаж 25 йил ўрнига 20 йил қилиб белгиланганлиги аниқланган, яъни Қонуннинг 27-моддасига асосан пенсия тайинлашда талаб этиладиганидан ортиқча иш стажининг ҳар бир тўлиқ йили учун пенсиянинг таянч миқдори (26-модда) оширилиши 25 йил ўрнига 20 йил қилиб белгиланганлиги натижасида ўтган давр учун пенсиядан ортиқча тўловга йўл қўйилган. Натижада ўтган давр учун Пенсия жамғармаси маблағлари ортиқча тўланганлиги аниқланган.
2-йўналиш. Юқорида айтилганидек, аёл ўқитувчилар 50 ёшдан пенсияга чиқиш учун махсус иш стажи камида 25 йил бўлиши керак эди. Махсус иш стажи ушбу соҳада ишлаш даврида амал қилган қонунчиликка асосан мазкур тоифадаги ишчиларга белгиланган иш вақтининг давомийлиги меъёрлари (педагогик юкланма) талабларига риоя этилган давр ҳисобланади ва бу давр камида 25 йилни ташкил этади.
Аммо ўтказилаётган текширишларда махсус иш стажини ҳисоблашда хатоликка йўл қўйилганлиги аниқланган, яъни махсус иш стажи таркибига аёл бола парваришлаш таътилида бўлган давр киритиб ҳисобланганлиги аниқланган. Натижада, махсус иш стажи қайта ҳисоб-китоб қилиниб, фуқароларнинг имтиёзли пенсияга ҳуқуқлари қайта кўриб чиқилмоқда.
Манба: «Sug'diyona» газетаси
